خطرات تیروئید پرکار یا کم کار را بدانید

به گزارش مجله خبری نگار/ رکنا، تیروئید یک غده کوچک پروانه‌ای شکل است که در قسمت جلوی گردن و پایین حنجره قرار دارد. این غده هورمون‌هایی تولید می‌کند که تاثیر زیادی بر متابولیسم بدن دارند و برای تنظیم عملکرد‌های مهم بدنی ضروری هستند.

غده تیروئید دو هورمون اصلی تولید می‌کند:

۱. تری‌یدوتیرونین (T۳)

۲. تیروکسین (T۴)

این هورمون‌ها نقش‌های کلیدی زیر را دارند:

تنظیم متابولیسم: تنظیم سرعت استفاده بدن از انرژی و تولید پروتئین.

تأثیر بر رشد و توسعه: به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی.

تنظیم دما و ضربان قلب: کنترل دمای بدن و سرعت ضربان قلب.

تنظیم سیستم عصبی: تأثیر بر عملکرد سیستم عصبی و حالات روحی.

تولید و آزادسازی هورمون‌های تیروئید توسط هیپوفیز (غده‌ای در مغز) از طریق هورمون محرک تیروئید (TSH) کنترل می‌شود. هیپوتالاموس نیز با ترشح هورمون آزاد کننده تیروتروپین (TRH) بر هیپوفیز تأثیر می‌گذارد.

اختلال در عملکرد تیروئید

اختلال عملکرد تیروئید به شرایطی اطلاق می‌شود که در آن غده تیروئید هورمون‌ها را به درستی تولید نمی‌کند. این اختلالات می‌توانند شامل کم‌کاری تیروئید، پرکاری تیروئید، و دیگر مشکلات مربوط به غده تیروئید باشند.

۱. کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism):

غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند.

علائم:

علائم تیروئید کم کار به شرح زیر است.

خستگی

افزایش وزن

افسردگی

احساس سرما

خشکی پوست

یبوست

ریزش مو

۲. پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism):

غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کند.

علائم:

علائم تیروئید پرکار عبارتست از:

کاهش وزن ناخواسته

اضطراب

تحریک‌پذیری

تپش قلب

عرق کردن زیاد

لرزش دست‌ها

۳. گواتر (Goiter):

بزرگ شدن غیرطبیعی غده تیروئید.

علائم:

ورم در گردن که می‌تواند باعث مشکلات تنفسی و بلع شود.

۴. ندول‌های تیروئید (Thyroid Nodules):

توده‌های کوچک که در غده تیروئید تشکیل می‌شوند.

علائم:

معمولاً بدون علامت.

اما در برخی موارد می‌تواند باعث پرکاری تیروئید یا سرطان تیروئید شود.

۵. سرطان تیروئید (Thyroid Cancer):

رشد سلول‌های سرطانی در غده تیروئید.

علائم:

توده یا تورم در گردن

تغییر در صدا

مشکل در بلع یا تنفس

کم کاری تیروئید خطرناک‌تر است یا تیروئید پرکار؟

هر دو حالت کم‌کاری و پرکاری تیروئید می‌توانند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کنند، اما نوع و شدت مشکلات متفاوت است.

کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism)

در این حالت، غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند. علائم شامل خستگی، افزایش وزن، افسردگی، و احساس سرما هستند. اگر کم‌کاری تیروئید درمان نشود، می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تری مانند میگزدم (Myxedema) شود که یک وضعیت خطرناک و تهدیدکننده حیات است.

پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism)

در این حالت، غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کند. علائم شامل کاهش وزن ناخواسته، اضطراب، تحریک‌پذیری، تپش قلب، و عرق کردن زیاد هستند. اگر پرکاری تیروئید درمان نشود، می‌تواند منجر به مشکلات قلبی، بحران تیروئیدی (Thyroid storm) که یک وضعیت اورژانسی پزشکی است، و مشکلات استخوانی مانند پوکی استخوان شود.

مقایسه خطرات

کم‌کاری تیروئید:

مشکلات عمدتاً مزمن و تدریجی هستند، اما می‌تواند به مشکلات جدی و گاهی خطرناک مانند میگزدم منجر شود.

پرکاری تیروئید:

مشکلات می‌توانند حادتر و فوری‌تر باشند و خطرات بالقوه بیشتری برای مشکلات قلبی و بحران تیروئیدی دارند.

در مجموع، هر دو حالت نیاز به تشخیص و درمان مناسب دارند. انتخاب خطرناک‌تر بودن یکی از این دو بستگی به شرایط خاص فرد و شدت بیماری دارد. اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائمی از این دو حالت دارید، بهتر است با پزشک مشورت کنید.